Gençlere değer katacak içeriklere Google Haberler'den abone olmak ister misiniz?.Google Haberlere Abone Ol. Gençliğe değer katma arzusuyla..
Sosyal fobi adı da verilen sosyal anksiyete bozukluğu, kişinin sosyal durumlara karşı aşırı derecede korku ve rahatsızlık duyduğu durum olarak tanımlanabilir. Sosyal anksiyete; diğerleri tarafından eleştirilme, seyredilme ve yargılanma korkusundan kaynaklanır. Sosyal fobisi olan kişi hata yaparak başkalarının önünde rezil olacağı ya da utanç duyacağı hissini yoğun olarak yaşar. Sosyal anksiyete testi, sosyal anksiyetenin seviyesini ölçmek ve belirlemek için geliştirilen psikolojik testlerdir. Peki, sosyal anksiyete testi nedir? Sosyal anksiyete belirtileri ve sosyal anksiyete testi konularını detaylıca ele aldığımız yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.
Sosyal Anksiyete Nedir?
Sosyal anksiyete, insanlarla etkileşim halinde olmakla ilgili bir kaygı bozukluğu türüdür. Toplum içinde olumsuz değerlendirme, küçük düşme korkusuyla ilişkili olan sosyal anksiyete, depresyon ve alkolizmden sonra toplumda en sık görülen durumlardan biridir. Genel nüfusun % 7 ya da 8’ i sosyal anksiyete durumu ile karşı karşıyadır. Bu durum özellikle ergenlik döneminde kendini belli eder. Ancak erken çocukluk döneminde de ortaya çıkan örnekler de vardır. 25 yaş üzeri yetişkinlerde ise sosyal anksiyeteye nadir olarak rastlanır. Kadınlarda erkeklere oranla iki kat fazla görülmektedir: Sosyal fobinin görülme sıklığı kadınlarda %2.3, erkeklerde ise %1.1’dir. Sosyal anksiyeteye sahip kişiler sosyal ortamlarda kendilerini son derece rahatsız ve gergin hissederler. Genellikle bu kişiler toplumdaki diğer insanlar tarafından çekingen, utangaç, içe kapalı, içe dönük insanlar olarak bilinirler. Aslında sosyalleşmek, arkadaşlık kurmak isterler ancak endişelerini göz ardı edip de istediği şeyleri gerçekleştirecek gücü bulamazlar.
Bunları da beğenebilirsiniz
Ailede sosyal anksiyete yaşayan kişiler varsa durumun diğer aile üyelerinde görülme riski de fazladır. Ancak en önemli nedenlerden biri de beyindeki kimyasal, elektriksel bozukluktur. Serotonin hormonunun az salgılanması beyindeki iletimi yavaşlatır ve sosyal anksiyete oluşumuna zemin hazırlar. Genellikle aşırı koruyucu, kontrolcü ve baskıcı ebeveynlerin çocuklarında sosyal ansiyete görülme olasılığı daha yüksektir. Aile içinde duygusal sıcaklığın az olması, çocuktan yüksek beklentilerin olması çocukta başarısızlık korkusu oluşturarak sosyal anksiyeteye neden olabilir.
Sosyal Anksiyete Testi Nedir?
Sosyal anksiyetenin seviyesini ölçmek geliştirilen testler sosyal anksiyete testi olarak bilinir. Bu testler arasında en sık kullanılan Liebowitz tarafından geliştirilen sosyal ansiyete belirtileri ölçeğidir. Sosyal anksiyete testi 48 temel sorudan oluşur. Testte, kişilerin korku ya da kaçınma davranışı gerçekleştirdikleri sosyal durumlarla ilgili sorular yer alır. Sosyal anksiyete testi, ilişki ve performans durumunu değerlendirebilmek amacıyla geliştirilmiş bir testtir. Testte yer alan ilk 24 soruda, kişilerin sosyal durumlar karşısında yaşadıkları korku durumuna göre cevaplanabilecek sorular yer alırken son 24 soruda ise kişilerin sosyal durumlardan kaçınma davranışına göre cevaplayabilecekleri sorular yer alır. Bir uzman tarafından uygulanan ve yorumlanan sosyal anksiyete testi, kişilerin sosyal anksiyete durumu hakkında kapsamlı bilgi verir.
Sosyal Anksiyete Belirtileri Nelerdir?
Sosyal anksiyete testi konusundan sonra belirtilere geçebiliriz. Sosyal anksiyete yaşayan kişilerin sosyal aktiviteler sırasında sıklıkla kapıldıkları düşünceler; “Hata yapmamalıyım.” , “Kaygılarımı belli etmemeliyim.”, “Herkes beni beğenmeli.”, “Beni yetersiz buluyorlar.”, “Bir an önce burayı terk etmeliyim.”, “Rezil olacağım.” Şeklinde sıralanabilir. Sosyal anksiyete belirtileri fiziksel ve psikolojik belirtiler olmak üzere iki grupta incelenebilir. Sosyal fobinin fiziksel belirtileri;
- Aşırı terleme,
- Yüz kızarması,
- Ağız kuruluğu,
- Ellerde ve seste titreme,
- Mide problemleri
- Baş dönmesi,
- Nefes darlığı,
- Çarpıntı,
- Kas gerginliği.
Sosyal anksiyetenin psikolojik belirtileri ise;
- Güçsüzlük, yetersizlik duygusu,
- Beğenilmeme düşüncesi,
- Hata yapma korkusu,
- Mükemmel olma isteği,
- Kaygılı olduğunu belli etmeme isteği,
- Kusursuz olma isteği,
- Herkes tarafından beğenilme ve onaylanma isteği,
- Rahatsızlık hissedilen ortama girmeme ya da ortamı terk etme isteği,
- Göz temasından kaçınma.
Sosyal anksiyete testi ile de ortaya çıkan bu belirtiler kişinin hayatını olumsuz yönde etkilemeye başladığında vakit kaybetmeden bir uzmandan destek almak son derece önemli bir noktadır.
Sosyal Anksiyete Tedavisi
Sosyal anksiyete bozukluğu ve diğer kaygı bozuklukları bugün başarıyla tedavi edilebilen psikiyatrik rahatsızlıklar arasında yer alır. Yapılan araştırmalar sonucunda sosyal anksiyete tedavisinde, bilişsel-davranışçı psikoterapinin etkili bir şekilde faydalı olduğu ortaya çıkmıştır. Bazı durumlarda psikoterapiye ek olarak ilaç desteğine de ihtiyaç duyulabilir. Sosyal fobi belirtileri görülmesi durumunda bir psikiyatrist ya da psikoterapiste başvurmak gerekir. Başvurulan psikiyatrist ya da psikoterapist hastanın fizik muayenesine ek olarak hastanın rahatsızlıkları, genel sağlık durumu ve bedensel hastalıkları hakkında detaylı bilgi edinir. Görüşme sonucunda bu belirtilere fiziksel bir rahatsızlığın neden olup olmadığı gibi durumlar ortaya çıkar. Fiziksel rahatsızlık bulunmadığı takdirde kişi psikolog ya da psikiyatriste yönlendirilir.
Psikiyatrist ve psikologlar tanımlanmış kriterlere ve Liebowitz sosyal anksiyete testi sonucuna göre sosyal anksiyete tanısı koyar. Aynı zamanda sosyal ansiyete şiddeti de değerlendirilir. Sosyal anksiyete testi ile ortaya çıkan veriler ışığında tedavi süreci planlanabilir. Terapi ile kişinin kendisiyle ilgili olumsuz düşünceleri fark etmesi ve değiştirmesi amaçlanır. Ayrıca sosyal durumlarda güven kazanmasına yardımcı olacak beceriler geliştirmesi ve sosyal ortamlarda rahatlık ve güven kazanması için beceri ve rol oynama eğitimleri gibi sosyal beceri çalışmalarından da yararlanılabilir. Sosyal anksiyete tedavisindeki başarı; yaşanılan durumun beraberinde farklı psikiyatrik hastalıkların görülmesi, görülme zamanının erken yaşta olması, kişinin tedaviye olan isteği, kişinin tedavi sürecindeki iyileşmeye yönelik çabası gibi farklı durumlarla değişiklik gösterebilir.
Bu yazımızda toplumda en sık karşılaşılan sosyal anksiyete, sosyal anksiyete belirtileri, sosyal anksiyete testi ve tedavisi konularına yer verdik. Keyifli okumalar dileriz.
İlginizi Çekebilir: Deneysel Psikoloji Nedir?
İçerik hizmetlerimiz için iletişime geç!. Gençliğin gücüyle firmalara değer katma arzusuyla..
